Dla Rodziców
Jak ugotować posiłek dla całej rodziny, licząc wymienniki z ate.today?
ate.today, 11.02.2022
Diagnoza cukrzycy typu 1 u dziecka wywraca wiele codziennych czynności do góry nogami, w tym szykowanie posiłków. Rodzicom, szczególnie na początku, trudno jest gotować danie dla całej rodziny i jednocześnie liczyć wymienniki dla dziecka. Dlatego postanowiliśmy trochę o tym napisać i zaproponować kilka porad, które ułatwią Ci życie.
Śniadania, drugie śniadania czy kolacje to zazwyczaj proste kanapki. Policzenie WW i WBT dla tych posiłków zwykle nie stwarza większych problemów, zwłaszcza, że przygotowujemy je osobno dla każdego z domowników lub każdy członek rodziny szykuje je sobie sam. Prawdziwie wyzwanie to obiad, bo wtedy posiłkiem często jest złożone danie, składające się z co najmniej kilku składników. Problemem jest też gotowanie makaronu, czy ryżu dla wszystkich. Jak wtedy obliczyć wymienniki?
Kiedyś osobom z cukrzycą typu 1 zalecało się jadłospis, w którym każdy posiłek miał stałą ilość wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych. Jedzenie stale tych samych posiłków z raz ułożonego jadłospisu rozwiązywało problem liczenia WW i WBT, jednak taka dieta szybko stawała się monotonna. Szczególnie odczuwały to dzieci, które z natury potrzebują urozmaicenia i chcą poznawać nowe smaki. Obecnie odchodzi się od tego zalecenia, pozwalając osobom z cukrzycą na większą swobodę w wyborze posiłków. Dzięki temu do diety w każdej chwili można dodać produkty sezonowe, przekąskę na mieście, czy kawałek tortu z okazji urodzin kolegi.
Dlaczego liczenie WW i WBT jest ważne?
Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista. Żeby właściwie obliczyć potrzebną dawkę insuliny dla dziecka. Jednak ważne jest, aby zrobić to jak najdokładniej. Liczenie wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych “na oko” oznacza również odmierzanie insuliny “na oko”. A to już nie przelewki.
Z naszego doświadczenia wiemy, że dokładne obliczanie WW i WBT oraz precyzyjna dawka leku przekładają się na lepszą kontrolę glikemii. Co to oznacza dla Ciebie i Twojego dziecka? Mniej nagłych wahań poziomu glukozy we krwi, lepsze samopoczucie dziecka, mniej nagłych telefonów ze szkoły i mniej czasu spędzanego na próbach obniżenia glikemii. Podsumowując, po prostu mniej stresu dla Całej Twojej rodziny.
Dlatego warto dokładnie liczyć wymienniki przy wszystkich posiłkach dziecka, także przy obiedzie. Jeśli gotujemy tylko dla jednej osoby, to sprawa jest prosta – liczymy WW i WBT poszczególnych składników, sumujemy i gotowe. Co zrobić jeśli chcemy przyrządzić coś bardziej skomplikowanego dla całej rodziny? W dalszych akapitach omówimy kilka podstawowych przykładów, które pomogą wam zrozumieć, jak w takiej sytuacji policzyć WW i WBT w porcji Twojego dziecka.
Jak obliczyć wymienniki w ryżu/makaronie/kaszy?
Te produkty spożywcze sprawiają rodzicom dzieci z cukrzycą sporo problemów, szczególnie na początku. W trakcie gotowania ziarna lub makaron zwiększają swoją objętość i masę. Najpierw radzimy dokładnie przyjrzeć się wartościom odżywczym na opakowaniu takich produktów. Niektórzy producenci podają wartości odżywcze już dla ugotowanego produktu. Wtedy sprawa jest prosta – wystarczy zważyć porcję dziecka i obliczyć wymienniki.
Jeśli wartość odżywcza dotyczy suchego produktu, wtedy należy zważyć całą ilość, jaka będzie gotowana dla Twojej rodziny. Następnie ugotuj makaron, ryż lub kaszę, odcedź i ponownie zważ. Znając ilość wymienników węglowodanowych dla tej ilości ugotowanego produktu, policzysz z proporcji ilość dla odważonej porcji dla dziecka. Tak będzie na pewno wygodniej, niż gotować porcję dla dziecka w osobnym garnku.
Zdajemy sobie sprawę, że gotowanie z notatnikiem i kalkulatorem może przytłaczać, szczególnie, gdy Twój dzień wypełniają też inne obowiązki. Na szczęście, do kuchni możesz zaprosić jeszcze jednego pomagiera – wagę ate.today z aplikacją mobilną. To urządzenie łączy funkcje tradycyjnej wagi z kalkulatorem wymienników. Dzięki niej znacznie łatwiej policzysz WW i WBT, również gdy gotujesz ryż czy makaron, albo przygotowujesz nawet bardzo skomplikowane posiłki.
Zobacz jak wygląda obsługa aplikacji ate.today na przykładzie makaronu:
- Przygotuj danie składające się z jednego składnika – makaronu i zważ całość, którą będziesz gotować;
- Ugotuj makaron, przygotuj naczynie (durszlak albo miskę), do którego odcedzisz makaron;
- W aplikacji kliknij w trzy kropki przy nazwie dania i znajdź opcję "Zjedz porcję";
- Aplikacja spyta się Ciebie, czy danie zmieniło swoją wagę podczas przygotowania. w przypadku makaronu to kluczowe – po ugotowaniu nasiąknie wodą i będzie ważyć znacznie więcej, zachowując taką samą ilość WW i WBT. Wybierz więc opcję "Tak, zważ najpierw całość dania";
- Połóż na wadze naczynie - durszlak lub miskę, upewnij się, że waga wskazuje zero i zważ całość ugotowanego makaronu. Zaakceptuj ważenie.
- Teraz możesz przejść do ważenia porcji Twojego dziecka – połóż jej/jego talerz na wadze i przejdź dalej. Nałóż porcję i zaakceptuj wskazanie. w aplikacji zobaczysz ilość wymienników, w porcji Twojego dziecka.
- Zważ porcję, którą zje Twoje dziecko – w aplikacji zobaczysz już podsumowanie tylko dla odważonej porcji.
Jak obliczyć wymienniki w sosie pomidorowym lub śmietanowym?
Podobnie jak w przypadku ryżu czy makaronu, sos w trakcie gotowania będzie zmieniał swoją wagę. Nie musisz się tym przejmować, jeśli policzysz liczbę wymienników dla wszystkich jego składników i zważysz go po przygotowaniu. Wtedy będziesz mogła proporcjonalnie określić liczbę WW i WBT w pojedynczej porcji.
Brzmi skomplikowanie, ale korzystając z aplikacji ate.today praktyka okaże się bardzo prosta. Polecamy spróbować najpierw na sucho, czytając wszystkie komunikaty, które podpowie nam aplikacja – wtedy łatwiej będzie nam zrozumieć o co chodzi.
Poniżej instrukcja jak przygotować sos w aplikacji ate.today:
- Jeśli osobno gotujesz makaron, zacznij od tego by w aplikacji przygotować osobne danie – na dole ekranu znajdziesz przycisk "Dodaj kolejne danie do posiłku", który Ci to umożliwi;
- Dodaj i zważ wszystkie składniki na sos;
- Klikając w trzy kropki koło nazwy dania znajdź opcję "Zjedz porcję". Identycznie jak w przypadku makaronu, aplikacja spyta się Ciebie czy Twoje danie zmieniło swoją wagę;
- Wybierz opcję "Tak, zważ najpierw całość dania";
- Wytaruj miskę do której przelejesz sos i zważ go po ugotowaniu/usmażeniu;
- Zważ porcję, którą zje Twoje dziecko – w aplikacji zobaczysz już podsumowanie tylko dla odważonej porcji.
Jak obliczyć wymienniki w domowym cieście/torcie?
Przed pieczeniem zwaz brytfankę do ciasta – inaczej bardzo trudno będzie Ci zważyć całość ciasta. Oblicz WW i WBT dla całego przepisu. Pamiętaj, żeby uwzględnić polewę i cukrowe dekoracje. Teraz podobnie jak w przypadku makaronu lub sosu możesz skorzystać z funkcji “Zjedz porcję” w aplikacji. Ważąc całość ciasta odejmij masę zważonego wcześniej naczynia – wynik wpisz ręcznie. W przypadku ciasta możesz także skorzystać z praktycznej opcji "Odłóż do lodówki" – przygotowane wyliczenia zapiszą się w aplikacji i będziesz mogła dodać je do kolejnych posiłków
Jak obliczyć wymienniki w panierce?
Wybierz (najlepiej z dzieckiem), który kawałek mięsa lub ryby ma ochotę zjeść, kiedy jeszcze będą surowe. Dodaj i zważ go w aplikacji. Następnie dodaj kolejny składnik do posiłku – jajka. Gdy przyjdzie do ich ważenia połóż na wadze talerzyk z roztrzepanym jajkiem i upewnij się, że waga wskazuje zero. Obtocz kotlet w jajku i odłóż go na bok – waga pokaże ile z talerzyka ubyło jajka, czyli dokładnie tyle ile znalazło się go na przygotowywanym kotlecie. To samo zrób z mąką i bułką tartą. W ten sposób będziesz wiedzieć, ile jest w danej porcji jajka oraz mąki.
Jeśli obiad to akurat pieczone mięso z ziemniakami i kupną surówką, sprawa jest w miarę prosta. Wystarczy wszystko zważyć, wyszukać wartości odżywcze każdego ze składników dania i obliczyć wymienniki.
Zaproś rodzinę do kuchni
Pamiętaj, że nie musisz wszystkiego robić samodzielnie. Zaproś do pomocy innych domowników, a szczególnie to z dzieci, które choruje na cukrzycę. Kilkulatka spokojnie możesz poprosić o pomoc przy drobnych czynnościach, a wspólne gotowanie, liczenie i ważenie to świetna okazja, żeby dziecko nauczyło się samodzielności – kiedyś samo będzie gotować dla siebie.
Jak jeszcze może Ci pomóc ate.today?
Aplikacja jest intuicyjna i dzięki temu bardzo prosta w obsłudze. Ty i Twoje dziecko szybko nauczycie się z niej korzystać.Waga ate.today jesł łatwa w przenoszeniu, więc możesz używać jej nie tylko w domu, ale również zabrać ze sobą na wyjazd wraz z innymi sprzętami niezbędnymi w cukrzycy typu 1. Jeśli pierwsze podróże po diagnozie dziecka są jeszcze przed Tobą, mogą Ci się przydać wskazówki z tego artykułu: Cukrzyca a podróże
Dieta w cukrzycy typu 1 jest ważną częścią terapii. Nadal jednak może być smaczna i urozmaicona – taka, jaką lubi Twoje dziecko. Ważenie produktów i skrupulatne liczenie wymienników, choć może być żmudne, w istocie pozwala Twojemu dziecku na wolność wyboru i lepsze samopoczucie. Unormowana glikemia u dziecka oznacza większy spokój i pewność siebie w obliczu nowych sytuacji nie tylko dla niego, ale i dla Ciebie.