Dla Rodziców
Jak rozmawiać z dzieckiem o cukrzycy?
ate.today, 29.03.2022
Nieustanne pytania o otaczający świat padające z ust kilkulatka to codzienność wielu rodziców. Są jednak takie, na które nie jest łatwo odpowiedzieć rodzicom dziecka z cukrzycą. Jednym z nich jest np “dlaczego jestem chory?”. Jak rozmawiać z dzieckiem o jego chorobie, nie tylko wtedy, gdy zapyta?
Dlaczego dzieci pytają o cukrzycę?
Dzieci, nawet te najmłodsze rozumieją zaskakująco dużo z tego, co dzieje się wokół nich. Niejeden dorosły zdziwił się, jak pojętny może być umysł kilkulatka. Kiedy cukrzyca pojawia się w życiu małego dziecka, można spodziewać się, że leczenie stanie się dla niego pewną “normą”. Z czasem jednak dziecko zacznie zauważać, że jego zdrowi rówieśnicy robią pewne rzeczy inaczej, np. nie muszą mierzyć poziomu glikemii przed posiłkiem. Wówczas dziecko z cukrzycą może zacząć zadawać pytania, dlaczego tak jest.
Umiejętne rozmawianie z dzieckiem chorym na cukrzycę jest ważnie nie tylko wtedy, gdy ono samo zacznie zadawać pytania. Rozmowa między dzieckiem, a rodzicami jest (a na pewno powinna być) zdrowym elementem codzienności. Prowadząc z dzieckiem dialog można dodać mu otuchy i sprawić, że nabierze pewności siebie i wiary we własną sprawczość, pomimo przeciwności.
Niestety, łatwo nieświadomie podciąć dziecku skrzydła i mocno ograniczyć jego ambicje. Najczęściej dzieje się tak, ponieważ rodzice, chcąc dla dziecka jak najlepiej, za bardzo koncentrują się na cukrzycy. Dlatego proponujemy Ci zwrócić uwagę na to, jak rozmawiasz o cukrzycy ze swoim dzieckiem.
Jak rozmawiać z dzieckiem o chorobie
To, w jaki sposób przeprowadzisz rozmowę z dzieckiem o cukrzycy będzie zależało od wielu rzeczy. Przede wszystkim od tego, ile ma lat, o co akurat pyta… Na pewno jest kilka istotnych rzeczy, o których warto, żebyś pamiętała bez względu na sytuację.
- Nie okłamuj dziecka
Nigdy nie mów dziecku nieprawdy, bez względu na to, ile ma lat. Szczerość to podstawa zdrowej relacji między Wami. Graj z nim w otwarte karty. Nie mów, na przykład, że wyrośnie z cukrzycy, albo inne dzieci też ją mają, gdy wiesz, że to nieprawda. Twoje dziecko prędzej, czy później dowie się, jak jest naprawdę i poczuje się oszukane. Cokolwiek musisz powiedzieć dziecku, niech będzie zgodne ze stanem faktycznym.
- Nie patrz na swoje dziecko przez pryzmat choroby
Choć to trudne, nie stawiaj cukrzycy przed swoim dzieckiem. Choroba będzie mu towarzyszyła przez resztę życia, to fakt, ale to od Ciebie jako rodzica zależy czy Twoje dziecko będzie ją postrzegało jako coś, co je definiuje jako osobę czy jako problem zdrowotny, z którym można sobie poradzić. Unikaj więc określeń “cukierek”, “cukiereczek”, “cukrzyk”, “diabetyk”. To etykietki, które potem ciągną się za człowiekiem przez resztę życia i często sugerują, że człowiek z chorobą to ktoś o mniejszej wartości, niż osoba zdrowa.
- Daj dziecku przestrzeń na emocje
Czasem dziecko może poczuć się przytłoczone terapią i zareagować złością czy smutkiem. Ma do tego pełne prawo, tak samo jak dorośli, gdy stają w obliczu trudnych sytuacji. Bywa, że nie da sobie wytłumaczyć, o co w tym wszystkim chodzi. Wówczas nie miej do dziecka pretensji, ale daj mu przestrzeń na wyrażenie swoich frustracji. Inaczej Twoja pociecha nauczy się tłumić emocje, a to nie służy zdrowiu - zarówno psychicznemu, jaki i fizycznemu.
- Nie walcz, oswajaj
“Walka z chorobą” to częsty zwrot używany w kontekście cukrzycy, a także innych schorzeń. Nie uważamy go za szczególnie udany i w rozmowie z dzieckiem oraz przy dziecku radzimy go nie używać. Dlaczego? W przypadku cukrzycy, z góry wiadomo, że ta walka nigdy się nie skończy. Ucząc dziecko, że “walczy z chorobą”, jakby z góry ustawiamy je w pozycji ofiary, która w życiu napotyka na same trudności. W ten sposób ciężko mu będzie dostrzec, że dbając o siebie może osiągnąć wiele wspaniałych rzeczy dokładnie tak, jak zdrowe dzieci. Prędzej przyjdzie zniechęcenie i zmęczenie ciągłą walką. Dlatego lepiej mówić w kontekście cukrzycy o “dbaniu o siebie”, “prowadzeniu zdrowego stylu życia”, “oswajaniu choroby”.
Codzienna rozmowa jest ważna dla relacji rodziców i dzieci. Ciężko, aby cukrzyca zupełnie się w niej nie pojawiała, jednak wcale nie trzeba się na niej koncentrować. Gdy dziecko ma pytania o swoją chorobę, odpowiadaj mu szczerze i konkretnie, licząc się z tym, że Twoja pociecha ma prawo do wyrażania emocji. Pamiętaj, żeby nie określać dziecka mianem “cukrzyka” i nie doczepiać mu podobnych etykietek.
